مدل سازی مطلوبیت زیستگاه یوزپلنگ آسیایی در پناهگاه حیات وحش دره انجیر استان یزد

یوزپلنگ آسیایی (acinonyx jubatus venaticus) از گونه های به­شدت در معرض خطر انقراض است که جمعیت و دامنه انتشار آن نسبت به گذشته کاهش زیادی داشته است. پناهگاه حیات وحش دره انجیر یکی از زیستگاه های شناخته شده فعلی این گونه است. بنابراین، مطالعه مطلوبیت زیستگاه یوزپلنگ در این منطقه می تواند ابزار مناسبی برای پیش بینی توزیع این گونه و زیستگاه های آن در اختیار مدیران قرار دهد. به منظور مدل سازی مطلوبیت زیستگاه این گونه با استفاده از نقاط حضور گونه، از روش تحلیل عامل آشیان بوم شناختی و نرم افزار بایومپر بهره گیری شد. لایه های اطلاعاتی تهیه شده به عنوان متغیرهای مؤثر بر حضور گونه شامل درصد شیب، طبقات جهت جغرافیایی، ارتفاع از سطح دریا، اشکال توپوگرافی، میانگین دمای سالانه، پوشش گیاهی، منابع آبی، متغیرهای توسعه انسانی (روستاها و جاده ها) و تراکم طعمه هستند. نتایج این بررسی نشان داد که نزدیک به 15% از پناهگاه حیات وحش دره انجیر زیستگاه مطلوبی برای یوزپلنگ است. همچنین براساس نقشه مطلوبیت زیستگاه، یوزپلنگ آسیایی ارتفاع 1800-1200 متر از سطح دریا و شیب 10 تا 30% را ترجیح داده و تراکم طعمه نیز از عوامل مؤثر بر حضور این گونه می باشد. میزان تخصص گرایی بالا در مدل نشان دهندۀ آن است که این گونه جانوری به دامنه محدودی از شرایط زیست محیطی منطقه وابسته بوده و در استفاده از زیستگاه تخصصی عمل می کند